|
Toelichting door de schrijver
Veel Afrikaanse kunst is mooi, maar in Afrika gaat het vooral om verhalen.
Na een tweejarig bestaan als tropenarts in Congo zocht ik vanaf 1985 Afrika weer op, maar nu in een gebied waar het goed reizen was. Dat werd vooral het Dogongebied, waar ik dus al vele jaren in mijn vakanties op de meest basale manier rondtrok. Verwarmend zijn de zon, een geweldig landschap, de gastvrijheid van de Dogon, hun gebruiken en de verhalen daar omheen, én de kunstuitingen, die daar nauw mee samenhangen. Veel van die kunst verdwijnt ook nu nog, vooral door veranderende gebruiken en flink toenemende islamisering. Maskers en beelden komen zo via de lokale handel in handen van toeristen en van handelaars in tribale kunst - samen met heel veel namaak, want ook zulke handel loont. Etnografische voorwerpen kunnen ook zonder de erbij horende verhalen natuurlijk nog best mooi zijn, maar ze raken zo wel 'ontheemd'. 'Verweesde schoonheid', en dat is jammer.
Tegen die achtergrond was het voor mij vanzelfsprekend, dat de aandacht in dit boek nu eens niet louter de ‘schoonheid van de kunst’ zou moeten gelden, hoewel die in dit boek ook genoeg aandacht krijgt. Naast een kijkje in het land van de Dogon en in hun lokale gebruiken, vind je in dit boek beelden, maskers en vooral ook verhalen, die mij verrasten. Veel onverwachte aspecten en achtergronden, die je in de kunstboeken over het Dogonvolk weinig of niet tegenkomt. Naast een opmerkelijke diversiteit in vormen, waarin ‘schoonheid’ van het kunstvoorwerp vaak wel degelijk centraal staat, passeren een reeks aspecten de revue, die samenhangen met religie en gewoontes. Het gevoel van ‘bezieling’ van allerlei voorwerpen neemt daar een belangrijke plaats bij in. Om enkele van deze aspecten te noemen : de functie van beelden – het verborgen gelaat – spijkerbeelden – dubbel geslacht – transformatie – dierfiguren – orakelbeeldjes. Graag wil ik je deelgenoot maken van deze expressieve kunst, én van de verhalen er achter. Door die lokale vertellingen en verhalen kreeg ik antwoord op veel vragen die ik had, maar kwamen er ook vragen bij naast de vragen die nog onbeantwoord bleven. Want, zoals het bij elk onderzoek gaat, antwoorden roepen vaak ook weer nieuwe vragen op. Kunst, en zeker de etnografische kunst blijft intrigeren. Het boek is te bestellen via dit contact-formulier .
Veel Afrikaanse kunst is mooi, maar in Afrika gaat het vooral om verhalen.
Na een tweejarig bestaan als tropenarts in Congo zocht ik vanaf 1985 Afrika weer op, maar nu in een gebied waar het goed reizen was. Dat werd vooral het Dogongebied, waar ik dus al vele jaren in mijn vakanties op de meest basale manier rondtrok. Verwarmend zijn de zon, een geweldig landschap, de gastvrijheid van de Dogon, hun gebruiken en de verhalen daar omheen, én de kunstuitingen, die daar nauw mee samenhangen. Veel van die kunst verdwijnt ook nu nog, vooral door veranderende gebruiken en flink toenemende islamisering. Maskers en beelden komen zo via de lokale handel in handen van toeristen en van handelaars in tribale kunst - samen met heel veel namaak, want ook zulke handel loont. Etnografische voorwerpen kunnen ook zonder de erbij horende verhalen natuurlijk nog best mooi zijn, maar ze raken zo wel 'ontheemd'. 'Verweesde schoonheid', en dat is jammer.
Tegen die achtergrond was het voor mij vanzelfsprekend, dat de aandacht in dit boek nu eens niet louter de ‘schoonheid van de kunst’ zou moeten gelden, hoewel die in dit boek ook genoeg aandacht krijgt. Naast een kijkje in het land van de Dogon en in hun lokale gebruiken, vind je in dit boek beelden, maskers en vooral ook verhalen, die mij verrasten. Veel onverwachte aspecten en achtergronden, die je in de kunstboeken over het Dogonvolk weinig of niet tegenkomt. Naast een opmerkelijke diversiteit in vormen, waarin ‘schoonheid’ van het kunstvoorwerp vaak wel degelijk centraal staat, passeren een reeks aspecten de revue, die samenhangen met religie en gewoontes. Het gevoel van ‘bezieling’ van allerlei voorwerpen neemt daar een belangrijke plaats bij in. Om enkele van deze aspecten te noemen : de functie van beelden – het verborgen gelaat – spijkerbeelden – dubbel geslacht – transformatie – dierfiguren – orakelbeeldjes. Graag wil ik je deelgenoot maken van deze expressieve kunst, én van de verhalen er achter. Door die lokale vertellingen en verhalen kreeg ik antwoord op veel vragen die ik had, maar kwamen er ook vragen bij naast de vragen die nog onbeantwoord bleven. Want, zoals het bij elk onderzoek gaat, antwoorden roepen vaak ook weer nieuwe vragen op. Kunst, en zeker de etnografische kunst blijft intrigeren. Het boek is te bestellen via dit contact-formulier .